|
| ÇAKIRCALI MEHMET EFE'nin sonunu hazırlayan, (1872-1911) |
|
ÇAKIRCALI MEHMET EFE'nin sonunu hazırlayan, (1872-1911)
ATÇALI KEL MEHMET EFE'nin dağa çıkışına tanıklık eden, (1780-1830)
Yapı olarak türünün ülkemizdeki tek örneği
ARPAZ KULESİ / BEYLER KONAĞI...
Yer olarak Ödemiş'e ait olmasa da Ödemiş'li Çakırcalı Mehmet Efe'yi sona götüren hikayesiyle bizi yakından ilgilendiren Arpaz köyü( Esenköy), Nazilli'nin 13 km. güneyinde Karyalılardan kalma Harpassa kalesinin eteklerinde bulunmaktadır.
Burada yaşayan Arpazlı Hacı Hasan Bey, aynı zamanda Arpaz kulesini ve konağını yaptıran kişi olup, konağında sığır çobanlığı yapan Atçalı Kel Memet'in Arpazlı beyinin kızına aşık olduğu ve anasını kızı istemeye gönderdiği, fakir bir yetim olan Kel Memet'e kızını vermediği gibi cüretinden dolayı da kendisine sıkı bir dayak atıldığı, Kel Memet'in de bunun üzerine dağa çıkarak Aydın isyanını başlatan, Osmanlı'ya kafa tutan Atçalı Kel Mehmet Efe'si olduğu ve günün birinde intikam için gelerek Hacı Hasan Bey'in oturduğu büyük konağı, onun bulunmadığı bir sırada ateşe verdiği söylenmektedir.
Atçalı Kel Mehmet Efe ile başedemeyen Arpazlı Hacı Hasan Bey Padişah'ın gazabına uğrayıp, Rodos'a sürülmüştür. İsyanın bastırılmasıyla dönüşünde beraberinde Rodos'tan yapı ustaları getirmiş ve bugünkü Arpaz Kulesi ve Arpaz Konağı bu ustaların hünerleriyle yükselmiştir. Güvenlik kulesi, ambarı, ahırları ve müştemilatı ile bir şatoyu andıran yapı ülkemizdeki tek örnektir.
80 yıl sonra, 1911 yılında torun Arpazlı Osman Ağa'nın sel taşkını nedeniyle yıkılmış ve halkın kullanamadığı Menderes Köprüsü'nü tamir ettirmemesi üzerine Çakırcalı Mehmet Efe'ye şikayet edilmiş ve Çakırcalı Arpaz köyünü basmış, ağanın evini ateşe verip, ağayı kaçırmıştır. Kılavuz olarak kullandığı bir çobanın takip edilmesi üzerine yakındaki Nazilli Karıncalı Dağları'nda zaptiye birliğince kuşatılır. Çıkan çatışmada Çakırcalı ölür. Çakırcalı'nın cesediyle birlikte Osman Ağa'nın cesedi de bulunur.
Türküde de söylendiği üzere;
"bize de derler Çakıcı, yakarız konakları" derken yaktığı son konak Arpaz Bey'inin konağıdır.
— Arpaz, Aydin, Turkey'de.
|
|
